Friese circusdirecteur: de verwezenlijking van een jeugddroom

SanderBalkCircus Salto

LEEUWARDEN – In de tent is het een topdrukte, op elke plek gebeurt wel wat. De lampjes worden opgehangen, de bezems vegen schoon. Dit is het huis van Sander Balk uit Sneek, circusdirecteur én clown. Zijn Circus Salto bestaat vijf jaar en treedt de weken rond kerst weer volop op. ,,Dat mensen de mooiste dagen van het jaar, de Kerst, met mij willen doorbrengen. Hoe geweldig is dat!”

Door: Kirsten van der Pol

Het is maandag, de dag voor de première. Tafels worden uitgestald, op de achtergrond klinkt het gebrom van heftrucks en het geschuif van hekken. Een vrouw met twee jonge kinderen gluurt even in de tent. Sander verwelkomt het gezelschap met een lading informatie over het programma. ,,Ik ben directeur en ik speel de clown”, eindigt hij zijn betoog.

Op de vraag welke rol het dichtst bij hem staat, antwoordt hij lachend ,,de clown! Want een clown verwondert zich, die lacht om alles en is open naar iedereen toe”. Het klopt, Sander is goedlachs en openhartig.’’ Toen ik begon met het circus waren wij met vier personen, nu lopen er 15 mensen rond. Ik moet nu wel directeur spelen. Maar lachen is de beste manier van relativeren, toch? “

Sander (36) groeide op in Sneek en is al sinds zijn vroegste jeugd in de ban van dit volksvermaak. Op driejarige leeftijd werd hij door zijn vader meegenomen naar het circus. Hoewel Sander een beweeglijk mannetje was, zat hij uren in trance op het bankje voor de piste. Het circus had hem gegrepen, de toon van de jeugddroom was gezet.

De middelbare schooltijd bracht Sander vooral jonglerend en goochelend door. Het maakte hem een vreemde eend in de bijt. Toen hij op 14-jarige leeftijd op een regenachtige dag achter de schermen van een verre van uitverkocht circus liep en een intens geluk voelde wist hij het zeker. ,,Dit was mijn wereld.’’

Zijn eigen circuscarrière begon hij bij een klein Fries circus uit Hallum. Hij moest onderop beginnen. ,,Een circus is nu eenmaal zeer hiërarchisch dus ik begon als tentbouwer en dierverzorger.’’ Zijn takenpakket werd verrijkt met optredens en reclame maken. Uiteindelijk na het behalen van zijn rijbewijzen deed hij ook het transport. ,,Wanneer je niet in het circus geboren bent, moet je je wel bewijzen. Ik zal altijd die jongen van buiten zijn, maar ik weet wel hoe het moet.”

Ondanks zijn voorliefde voor het circus heeft Sander ook gestudeerd. Hij rondde de PABO in Leeuwarden af en eindigde voor de klas. ,,Het was maart. De kinderen speelden in het voorjaarszonnetje op het plein en op de achtergrond zie ik een kermisstoet voorbij trekken. Mijn maag kromp ineen en ik kreeg een toeval van heimwee.” Blijkbaar hield hij van niets zoveel als van het circus en dus koos hij opnieuw voor zijn droom.

Omdat hij inmiddels alle facetten van het circus door en door kent, besloot hij voor zichzelf te gaan werken met een onemanshow. ,,Dat liep gelijk heel goed, wat resulteerde in een aanschaf van een circustent.’’ Nu, vijf jaar later, is Circus Salto een feit. Een circus met een diepgewortelde Friese mentaliteit. ,,Je moet eerlijk zijn in een circus. Je ziet wat je krijgt. Drempelloos vermaak voor iedereen, dat is wat het is, een eigen circus van Friesland en dat blijft het ook. “